Salçalı, bulgur ve pirinç katılarak otlarla yapılan bu tarz yemekler Kırklareli mutfağında “mancar” tabiriyle özelleşir.
Kullanılan ana malzeme “mancar” sözcüğü ile tamlanarak dile getirilir. Örneğin; Isırgan mancarı, gelincik mancarı, ıspanak mancarı, ıştır ( otu ) mancarı vb…
*izmit-kandıra yöresinde yenebilir otlara verilen genel ad. çeşitli mancarlar vardır. en sevilenler çiçekli mancar (yumurtalı yemeği yapılır) bir de mancarlı pidedir.
*özellikle kocaeli ve köylerinde çokça yenen, ıspanak, ebe gümeci, efelik, kaz ayağı, şevketi bostan gibi otların genel adıdır. mancarlı pidesi, zeytinyağlı mancarı, sütlü mancar yemeği harika olur,
*sanırım kara lahana sadece batı karadeniz'de bu isimle anılıyor.
*ozellikle ege ve ic anadolu bolgelerinde pancara verilen isim, yoresel kelime.
*ege bölgesinin bazı yerlerinde yenilebilen tüm otların genel adıdır
mancar
1. Pancar. 2. Lahana, karalahana. 3. Ispanak, yabanıspanağı. 4. Pazı. 5. bk. mancarlık. 6. Sebzelere verilen genel ad. 7. Ebegümeci, marul vb. sebzeler. 8. Yenilen bir çeşit ot.
mancar
İnce yapraklı, ince köklü bir çeşit labada.
mancar
Pancar.
Kopriva yemeği ( Isırgan mancarı ) üzerine yoğurt eklenerek öğün yemeği olarak sofrada yer bulduğu gibi, kavurulduktan sonra açılan gözlere yumurta kırılarak bir sahan yemeği olarak da değerlendirilebilir. Isırgan otunun tadını kırmak ve lezzeti farklılaştırmak için ıspanak, pırasa, gelincik otu, semizotu vb…malzeme ile birlikte kullanabilirsiniz. Kavrulmuş ve baharatlarla tatlandırılmış ısırganları, ekşimik-lor gibi peynirlerle harmanlayarak böreklerin iç harcında değerlendirebilirsiniz.
Isırgan otları taze sürgünlerinden tercih edilmelidir. Bunun için ot sapından en fazla 5-6 boğum yükselmiş yapraklar aranmalı, ısırgan otları daha boylanmışsa üstten 5-6 boğum olan kısımdaki sürgünler koparılmalıdır. Bol sirkeli suda toz ve kirinden arındırılan ısırgan otları birkaç defa sudan geçirilerek durulanmalı ve süzülmeye alınmalıdır. Isırgan otlarının deride yaptığı yakıcı etkiye karşı dikkatli olunması gerekir.
Malzemeler :- İki bağ kopriva ( Isırgan otu )
- 1 orta boy soğan
- 1-2 diş sarımsak
- 1 yemek kaşığı domates salçası
- 1/2 çay bardağı sıvıyağ
- 1 kahve fincanı bulgur veya pirinç
- Tuz / Karabiber / Pulbiber
- Yoğurt
Hazırlanışı :
- Isırgan otunuzu sirkeli suda bekleterek toz-toprağından arındırın.
- Bol su ile yıkayarak fazla sularını süzdürün. Isırgan otlarınızı doğrayıp kenara alın.
- Bir tavaya sıvıyağı alıp, yemeklik doğranmış soğan ve sarımsağınızı ekleyin.
- Soğanlar pembeleşince salçayı ekleyip, salçanın kokusu çıkana kadar kavurmaya devam edin.
- Isırgan otlarınızı ekleyin. Bir kaşık yardımıyla salçalı soğanlarla hafifçe alt üst edin.
- Tuzunu ilave edip ( tuz yumuşamasını ve suyunu salmasını kolaylaştıracaktır ) kapağını kapatın.
- Böylece ısırgan otlarınızı terletip, hacmini kaybederek suyunu salmasını sağlayın.
- Isırgan otlarınız suyunu salınca bulgur veya pirincini ekleyin.
- Baharatlar ile aromalandırın. Yeniden kapağını kapatıp ateşin altını kısın.
- Bulgur / Pirinç ısıgan otunun suyu ile yumuşayınca ateşin altını kapatıp 5-6 dakika dinlendirin.
- Servis tabağınıza alıp, üzerine yoğurt ilave edin. Arzuya göre pul biber gezdirip sofraya alın.
DÖŞEMELİ MANCAR - Bartın
Döşemeli Mancar
Görsel Sahibi: Bartın İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü- 2 kök ( kg ) mancar ( kara lahana )
- Yarım su bardağı bulgur
- Yarım su bardağı pirinç
- Yarım su bardağı mısır tarhanası ( kırılmış mısır )
- 3 baş soğan
- 2 adet kırmızı biber
- 1 yemek kaşığı salça
- 1 çay kaşığı pulbiber
- 1 çay kaşığı karabiber
- Yarım su bardağı sıvıyağ
- Tuz
- Su
Üzeri İçin
- 250 gr tereyağı
- Yarım su bardağı sıvıyağ
- 1 baş soğan
- Su
Döşemeli Mancar Nasıl Yapılır?
Doğranan mancarlar kaynayan suyun içinde haşlanır ve süzülür. Mancar haricinde bütün malzemeler ayrı bir kapta karıştırılır. Boş bir tencerenin içine bir sıra haşlanmış mancar, bir sıra hazırlanan karışım döşenir. Bu işlem üç kat ve karışım en üste gelecek şekilde yapılır. Daha sonra hazırlanan yağlı su yemeğin üstüne çıkacak şekilde dökülür. Suyu çekene kadar yemek kısık ateşte pişirilir.
Kaynak: Bartın İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
Rahmetli anacığım ve de kaynanacığım yapardı bu sebze yemeğini. Ben de onlardan öğrendiğim gibi yapıyorum. Bugünlerde bunun tam zamanı. Baharın tazeliği ve Nisan yağmurlarının bereketi düşüyor çünkü üzerlerin Tüm sebzeleri, bahçemin kıyısından köşesinden topladım bugün. Geçen seneden kalan pazılar bir güzel coşmuş , ısırganlar taze sürgün vermeye başlamışken bu fırsatı hiç kaçırmak istemedim.
İşte tarifi:
Pazı yaprağı ,ısırgan otu, ballıbaba, kara mancar, sirken mancarı, cırcamık otu, ebegümeci, ıspıtın taze yaprağı, maydanoz , nane, pırasa yaprağı, hindiba birer tutam toplanıp bir güzel yıkandı...(ilk yıkama suyunda biraz sirke ilavesiyle beklettim) pazı yaprağını diğerlerinden biraz fazla topladım.
Bu tarife, darı mancarı da katıyorum ama, henüz bahçemde yoktu. Yakında o da çıkar...
Yıkanan sebzeleri incecik doğradım. Tencerede,az sıvı yağla beraber soğanı,sarımsakla kavurup pul biber ve salça ilave ettim. Doğranmış sebzeleri tencereye ilave edip üzerine az tuz ve bulgur ekledim. Düdüklüğü kısık ateşe alıp,bir su bardağı kadar kaynamış sıcak su ilave edip pişmeye bıraktım.
Yine kısık ateşte ve acele etmeden pişiriniz...(yemeğin tadı ıspanaktaki gibi oluyor...) Sağlık için tüketmeye çalışınız.. Hepsini bir arada bulamasanız da, bulduklarınız kadarını değerlendiriniz.
Bazılarımız sebzeleri haşlayıp da pişiriyor. Bence o zaman sadece posa yemiş oluyoruz.
NOT:BU SEBZE YEMEĞİNİ KURUCAŞİLE VE CİVARI BU ADLA YAPIYOR VE PİŞİRİYOR...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder