HERLE NEDİR? HERLE TARİFLERİ

HERLE = MUHALLEBİ KIVAMI DİYEBİLİRMİYİZ.
veya HERLE=MİYANE
1- İç anadolu ve dogu anadolu da yaygin olan; un, su ve tereyagindan yapilan yoresel yemek.
2- pestil'in sivi hali, ana maddesidir. yani dutlar kaynatilir, karamel kivamina gelir ve seker eklenir - bu haline de herle deriz. sonrasinda ise bezlere dökülüp kurutulur, iste o anda herle pestile dönüsmeye baslar
artik hazirini da üretip, cafe'lerde pudding gibi sunuyorlar. harikulade!
3- anlatılan versiyonu un ve sudan ibaret olan bir yemek. un dolu bir kaba, bir tencerede kaynamakta olan sudan elle az miktarlarda serpilerek unun topaklar haline gelmesi sağlanır sonrada bu topaklar * topluca kaynayan suya atılır. kaptan alınıp tabağa aktarılır, üzerine de tercihe göre ayran veya şerbet dökülürmüş. ancak başka yerlerde okuduğum kadarıyla içine envai çeşit şey konularak yapılan başka yemeklerin de adı buymuş. misal: irmik, buğday, pekmez, tereyağı, vs...

UN HERLESİ (BEBEK MAMASI)
MALZEMELER
1 yemek kaşığı un
2 tatlı kaşığı tereyağı
1 su bardağı sıcak su
YAPILIŞI
Tereyağını teflon bir tavada eritin.Unu ekleyip sürekli karıştırarak 5 dakika kavurun. Un hafif sarı-kahverengine dönüşürken suyu ilave edip tahta bir kaşıkla sürekli karıştırarak muhallebi kıvamına gelinceye kadar pişirin.
Un herlesi kaynamaya başladıktan 1-2 dakika sonra ocaktan alın. Ilıyınca bebeğinize yedirin.
Anneannelerimizden kalma bir mama olan un herlesi, doyurucu bir özelliğe sahiptir.
Afiyet olsun...
UN HERLESİ: Malatya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü 
Soğuk suya azar azar un katılarak kaşıkla çırpılır ve cıvık hamur kıvamına getirilir. Bu işlem tencere içerisinde yapılır. Sonra ocakta pişirilir. Üzerine şekerli yağ eritilip dökülerek servis yapılır.

KAVURMA HERLESİ
Malzemeler
2 yemek kaşığı tereyağı
1 yemek kaşığı tepeleme un
1,5 su bardağı soğuk su
Tarif
Önce tavaya tereyağını koyun, erir erimez 1 yemek kaşığı tepeleme un ekleyerek tahta kaşıkla sürekli karıştırarak kavurun
Kavrulan unun rengi kahverengiye dönüştüğü anda soğuk su ekleyin ve yine sürekli karıştırarak muhallebi kıvamına gelinceye dek pişirin

PİRİNÇLİ HERLE

Malzemeler: 1 çay bardağı pirinç, 3 yemek kaşığı kıyma, 2 yemek kaşığı tereyağı, 2-3 yemek kaşığı un, yeteri kadar tuz.

Bu yemeğin yapılması için un dışında pirince, kıymaya ve tereyağına ihtiyaç vardır. Pirinç pişirilir. İçine kıyma konur. Pirinç pişirildikten sonra başka bir kapta un su ile çırpılır. Hiç topak kalmayacak şekilde çırpıldıktan sonra pirinç üzerine dökülür. Çorbanın biraz daha koyu olacak hale geldiğinde hazır demektir. Servis yapılırken üzerine yağı ve tuzu ilave edilir.

KUYMAK (HERLE-HASİDE-HAŞIL)

Malzemeler : 2 su bardağı su, 3-4 kaşık un. Arzuya göre un pişirilirken şeker konulabilir. Yarım su bardağı pekmez, 3-4 kaşık tereyağı.

Kuşgana içerisine az miktarda su koyulur. Üzerine un katılır ve ağaç kaşıkla iyice çırpılarak, cıvık kıvama getirilir. Bu işlem yapılırken hamurun içinde pütür kalmamasına (yöre deyimiyle “giliç”) dikkat edilir.

Bu işlemden sonra, kuşgana ocağa bırakılarak hamur pişirilir. Ayrıca tabağa alınan kuymağın üzerinde kaşığın altıyla 5-6 tane çukur izi yapılır. Tavada aşyağı ve pekmez beraberce eritilir, tabağın üzerindeki çukurlara gezdirilir. Sıcak sıcak yenilmelidir. Doğum yapan kadınlara özellikle kuymak yedirilir.

HERLE (unun kavrulması yoluyla yapılan)

Un yağda pembeleşinceye kadar kavrulur. Üzerine su ilave edilip kavrulur. İçine kuru biber, baharat atılarak pişirilir.

PANCAR HERLESİ
Pancar Herlesi Sivas Zara Usulü Tarifi'nin Malzemeleri
1 buçuk kg yoğurt
2 yemek kaşığı un
1 su bardağı yarma (buğday)
4 dal ince doğranmış pancar (pazıda olabilir pancar bulamazsak)

Sos için;
1 çorba kaşığı tereyağı
3 çorba kaşığı sıvı yağ
Tuz
 Pancar Herlesi Sivas Zara Usulü Tarifi'nin Yapılışı
Önce büyük bir tencereye yıkadığımız yarmamızı yani buğdayımızı alıyoruz üstüne 1 buçuk litre su ilave edip pişiriyoruz yarmamız pişince ince doğranmış pazılarımızı içine atıp yaklaşık 10 dk. Pişiriyoruz. Bir taraftan 1, 5 kg yoğurdumuzu bir karıştırma kabinin içinde çırpıyoruz Biraz çırptıktan sonra içine 2 yemek kaşığı unu ilave edip iyice çırpıp içine yaklaşık 1 yemek kaşığı tuz ekliyoruz. Daha sonra tenceremizdeki pişirdiğimiz malzemeler kaynarken yoğurtlu karışımı yavaş yavaş karıştırarak ilave ediyoruz. Karıştırdıktan sonra çorbamımızı 10 dk daha ara ara karıştırarak pişiriyoruz. Pişirip altını kapattığımız çorbamız için önce ayrı bir yerde tereyağı sıvı yağı eritiyoruz yağ kızınca içine 1 buçuk tatlı kaşığı kuru. Nane yakıp servis ediyoruz.

ISIRGAN HERLESİ
• Isırgan otu
• Un
• Tereyağı
• Sarımsak
• Su
• Tuz
Tencereye su konularak kaynatılır. Yeteri kadar ısırgan otu sıcak suya konularak erime kıvamına gelinceye kadar haşlanır. Haşlanan ısırganlar bir kevgire alınarak kaşık yardımıyla iyice ezilip kevgirden geçirilir. Kevgir üstünde kalan kaba kısımlar atılır. Kevgir altında kalan kısım ise tekrar ocağa konularak kaynatılır. Tavada eritilen tereyağının içine sarımsak ezilerek katılır ve kaynayan yemeğe ilave edilir. Tuzu atılıp kaşık yardımıyla sürekli karıştırılarak iyice pişirilir. Koyu kıvama gelince ocaktan alınarak servis yapılır.


KÜRT HERLESİ / HAZIRLOP  (TATLI)
• Un
• Tereyağı
• Şeker
• Su
• Tuz
Yeteri kadar un sıcak suya konularak, topaklaşmaması için sürekli karıştırılarak, katı kıvama gelinceye kadar kaynatılır. Daha sonra ortası açılır. Başka bir kapta tereyağı eritilir, içine yeteri kadar şeker ve su ilave edilerek, şekerli yağlı şerbet yapılır. Şerbet, herlenin ortası açılmış kısmına dökülür. Kaşıkla alınan herle şerbetin içine bandırılarak yenilir.
İsteğe göre şerbet yerine şekerli sütte kullanılabilir.

LAHANA HERLESİ
MALZEMELER
Beyaz küçük bir adet beyaz lahana
1adet sogan
Kucuk bir kase bulgur
Salca
4 yemek kasigi dolu dolu un
Ve körmen denilen koy pirasasi uzerine dokmek icin
YAPILIŞI
Lahanayi kücük küçük dograyin yikayip suzun
Orta boy bir tencereye sogani yag ile kavurup salcasini ilave ederek lahanayla birlikte kavurun daha sonra tencerenin yarisina kadar sicak su koyup bulgurunu koarak kaynatin kaynamis suyundan bir kaseye ununu koyup topaklanmamasi icin karistirip tencereye bosaltin iyice pisene kadar kaynatip daha sonra uzerine körmenini katarak bir tasim daha kaynatip altini kapatin
Afiyet olsun



SOĞUĞA KARŞI PESTİL HERLESİ
DUT HERLESİ SPORCULAR İÇİN ENERJİ DEPOSU
            Dut pekmezinden yapılan ve sıcak olarak tüketilen herlenin soğuğa karşı vücut direncini artırıcı özelliğinden dolayı kış mevsiminde tüketilmesinin insan sağlığı açısından önemli olduğu bildirildi.
           Gümüşhane'de özel bir firma tarafından bu yıl ilk kez üretilen ve işletmeci Yusuf Büyükbayraktar tarafından vatandaşların beğenisine sunulan dut herlesine özellikle çevre illerden gelenlerin büyük ilgi gösterdikleri belirtildi.
           İşletmeci Yusuf Büyükbayraktar, herle kültürünün evlerde yıllarca yapıldığını belirterek " Ticari manada ilk kez biz sunduk. Çok da isabetli oldu. Yolu Gümüşhane'ye düşen ve çevre illerden gelen mutlaka dut herlesini tadıyor ve memnun kalıyor. İstenmesi halinde evlere de servis yapıyoruz" dedi.
           Dut herlesinin yapılışı hakkında da bilgi veren İşletmeci Büyükbayraktar, dut pestili şırasının kaynatılarak içine bal, süt, un ve su ilave edilip yarı akışkan bir halde hazırlandığını belirterek "Soğuğa karşı vücut direncini artırıcı özelliğe sahiptir. Kan yapıcı özelliğinden dolayı büyük faydalar sağlar. Mide hastalıklarında, özellikle ülser hastalığına iyi gelir. Astım ve bronşit hastalıklarında faydalıdır. Sporcular için bir enerji deposudur. Çocukların zeka gelişimine yardımcı olur. Kal ve damar hastalıkları ile nefes darlığına iyi gelir" dedi.
           Büyükbayraktar, ikram edilirken üzerine fındık ezmesi konulduğunu da sözlerine ekledi.

HERLE ÇORBALARI
Köyümüzde Herle  çorbasının 6 çeşidi yapılır.

1-     Tava Herlesi2-     Lahana Herlesi3-     Mercimek Herlesi4-     Patatesli Herle5-     Peynirli Herle6-     Ak herle

ĞATUĞLU HERLE
ĞARA HERLE
MERCİMEK HERLESİ
KELEM HERLESİ

MERCİMEK HERLESİ 

Mercimek Herlesinin Yapılışı;

  Tencere soğuk su dolu olarak ocağa koyulur. Arkasından yeşil mercimek

ve biraz bulgur ile birlikte tenceredeki suya ilave edilir. Yeterince tuz 
koyulur. Mercimekler pişinceye kadar harlı ateşte kaynatılır.

      Ayrı bir kaba yeteri miktarda un koyulur ve soğuk su ilave edilerek 
un muhallebi kıvamına gelinceye kadar özlenir. Ocakta kaynamaya 
başlayan mercimeklerin sıcak suyundan 4-5 kepçe kadar ilave edilerek 
tekrar karıştırılır. Bu karışım tenceredeki kaynayan suya ilave edilir. 
15 dak. lık kaynama süresinden sonra, tavada eritilen yağa bir miktar un 
konulur ve kızarıncaya kadar kavrulur. Bu unda yine tencereye ilave edilir 
ve kısık ateşte 15 dakika yemeğin pişmesi beklenir.

PESTİL HERLESİ
Pestil Nasıl Yapılır ?
10 kg herle için gerekli malzemeler:
5 kg su
1,2 kg un
0,8 kg bal
1,6 kg şeker
0,4 kg dut pekmezi
1 litre süt

YAPILIŞI:
Herle hazırlamak için;

önce su kaynatılır. Kaynayan suya; şeker, pekmez, ve bal ilave edilerek 20 dakika civarında kaynatılır. Başka bir kapta, süt ve az miktarda su ile un çırpılır ve şiradan da bir iki kepçe çırpılan una ilave edilir. Un iyice yedirildikten sonra kaynayan şiraya aktarılır. Artık şira herleye dönmüştür. Herle tam kaynamaya başlayınca ocağın altı kısılır. Kaynama bittikten sonra herle, 60-65 C civarına kadar soğutulur. Keyfe göre fındık veya ceviz mikserde kırılır ve herleye karıştırılarak ilave edilir. Diğer taraftan sergi bezi hazırlanır. Herle kepçeyle sergi bezinin üzerine dökülür. Bez üzerinde eşit ve ince bir tabaka oluşturacak şekilde herle bir yayıcı ile dağıtılır.Herle, pestil olmak üzere kurumaya terk edilir. Kuruma sıcak havalarda 10-12 saatte tamamlanabilir. Kuruyan pestili bezden çıkarmak için bezin arka kısmı su ile (ıslak bez yardımıyla) nemlendirilir. 4-5 dakika bekledikten sonra bezden gevşeyen pestil çıkartılır ve tekrar kurumaya bırakılır. Kuruduktan sonra afiyetle yenir;)